IPN podpisał umowę o współpracy z Instytutem Historii Litwy

Umowa zawarta pomiędzy IPN a Instytutem Historii Litwy dotyczy głównie współpracy o charakterze naukowym: "organizacji konferencji i seminariów, wspólnego wydawania publikacji naukowych i prowadzenia wspólnych projektów badawczych" - podał w IPN. Poszczególne przedsięwzięcia mają być przedmiotem osobnych umów.

Instytut zapowiedział jednocześnie, że pierwszym wspólnym wydarzeniem realizowanym we współpracy z Ambasadą RP w Wilnie i Instytutem Polskim w Wilnie, będzie konferencja naukowa poświęcona Józefowi Piłsudskiemu. Zaplanowano ją w Wilnie w dniach 5-6 grudnia br. w związku z przypadającą w tym roku 150. rocznicą urodzin marszałka.

W spotkaniu szefów obu instytucji wzięli udział również wicedyrektor Biura Badań Historycznych IPN Paweł Libera oraz radca-minister Ambasady Republiki Litewskiej Audrius Žulys.

Nowe porozumienie to rozszerzenie dotychczasowej współpracy IPN z litewskimi instytucjami, m.in. z Centrum Badania Ludobójstwa i Ruchu Oporu Mieszkańców Litwy oraz Litewskim Archiwum Akt Specjalnych. W wyniku wspólnych działań w tym roku Instytut zaprezentował publikację "Sowiecki aparat represji wobec litewskiego i polskiego podziemia 1944-1945", która zawiera prawie 90 nieznanych wcześniej dokumentów o represjach Sowietów wobec Polaków i Litwinów. Poza Warszawą zbiór tych dokumentów był prezentowany przez IPN również w Wilnie i Kownie. Pisaliśmy o tym tutaj. 

Współpraca instytucjonalna między Polską a Litwą - jak podkreślił prezes IPN Jarosław Szarek - jest naturalną kontynuacją wielowiekowego sąsiedztwa obu krajów. "Musimy pamiętać o tym dziedzictwie: Rzeczypospolitej Obojga Narodów, ale również XIX wieku, gdy na przykład podczas powstania styczniowego zarówno Polacy, jak i Litwini, ramię w ramię walczyli z carską Rosją o wolność, śpiewając przy tym pieśń "Obok Orła znak Pogoni" - mówił Jarosław Szarek. Przypomniał też, że oba narody były ofiarą paktu Ribbentrop-Mołotow z sierpnia 1939 r., w wyniku którego Polska i Litwa na kilkadziesiąt lat straciły niepodległość.

Współpraca IPN z Litwą nie ogranicza się jedynie do wspólnych przedsięwzięć naukowych czy archiwalnych, ale również dotyczy poszukiwań tajnych miejsc pochówku ofiar totalitaryzmów. Podczas prac latem br. IPN odnalazł na Litwie szczątki żołnierzy Armii Krajowej: Edwarda Buczka "Grzybka" oraz - jak podawał w sierpniu br. IPN, wskazując na konieczność przeprowadzenia badań DNA - prawdopodobnie Wojciecha Stypuły "Bartka" i Stanisława Masiuka "Mroza".

IPN przypomina też, że poszukuje na Wileńszczyźnie krewnych osób, które zginęły podczas wojen lub w latach stalinizmu, a miejsce ich spoczynku jest nieznane. Poszukiwane są też osoby mające informacje o nieznanych miejscach pochówków ofiar totalitaryzmu. Więcej informacji o poszukiwaniach IPN na terenach wschodnich województw II RP znajduje się na stronie www.poszukiwania.ipn.gov.pl.

Na podstawie: PAP, ipn.gov.pl