Ewelina Dobrowolska: Każdy głos oddany w wyborach i referendum jest ważny
W najbliższą niedzielę, 12 maja, obywatele, którzy przyjdą do lokali wyborczych otrzymają trzy karty do głosowania. Karta w kolorze żółtym jest przeznaczona do głosowania w referendum w sprawie rozszerzenia prawa do podwójnego obywatelstwa. Zielona – do głosowania w referendum w sprawie zmniejszenia liczby posłów. Na różowej należy zaznaczyć na kogo oddajemy głos w wyborach prezydenckich.
Zdaniem prawnik Eweliny Dobrowolskiej, dla mieszkających na Litwie Polaków ważne jest przede wszystkim referendum w sprawie podwójnego obywatelstwa.
Obecnie podwójne obywatelstwo mogą mieć jedynie ci obywatele, którzy wyjechali z Litwy przed odzyskaniem niepodległości, czyli przed 11 marca 1991 r. oraz ich potomkowie. Przewidziano również wyjątki, które zakładają, że podwójne obywatelstwo mogą zachować urodzone za granicą dzieci, jeżeli obywatelstwo innego kraju nabyły poprzez urodzenie, jak również ci, którzy automatycznie nabyli inne obywatelstwo poprzez zawarcie związku małżeńskiego z obywatelem innego kraju.
Jak twierdzi Ewelina Dobrowolska, osób posiadających dwa paszporty jest sporo, ale w świetle obecnie obowiązującego prawa jest to nielegalne.
Rozszerzenie prawa do podwójnego obywatelstwa wymaga zmian w Konstytucji, a to będzie możliwe pod warunkiem, że w referendum opowie się za tym ponad połowa uprawnionych do głosowania, czyli około 1,3 mln obywateli Litwy. Ażeby referendum zostało uznane za ważne i wiążące, potrzebna jest mobilizacja 85 proc. uprawnionych do głosowania.
Zdaniem prawnik EFHR Eweliny Dobrowolskiej, trudno prognozować, jaki będzie wynik głosowania w niedzielę, 12 maja.
Drugie referendum dotyczyć będzie zmniejszenia liczby posłów ze 141 do 121. Głosowanie będzie się odbywało w sprawie następującego sformułowania w Konstytucji: „Sejm tworzą przedstawiciele Narodu – 121 posłów, którzy zgodnie z powszechnym, równym i bezpośrednim prawem wyborczym wybierani są w tajnym głosowaniu na okres czterech lat”.
Propozycję ograniczenia liczby posłów zgłosił rządzący Związek Chłopów i Zielonych. Jednym z powodów jest zmniejszanie się liczby mieszkańców – w ciągu ostatnich 25 lat spadła ona o około milion osób. Ponadto, zdaniem inicjatorów referendum, zmniejszyłoby to aparat biurokratyczny i zaoszczędziło pieniądze budżetowe.
Prawnik Ewelina Dobrowolska uważa jednak, że temat nie został przedyskutowany, budżet na zmniejszeniu liczby posłów nie zaoszczędzi, natomiast niewykluczone, że mniejszości narodowe będą miały ograniczoną możliwość wybrania do parlamentu swoich reprezentantów.
12 maja br. obywatele Litwy wybiorą prezydenta państwa. O najwyższy urząd ubiega się dziewięciu kandydatów. Są to: eurokomisarz Vytenis Povilas Andriukaitis, filozof Arvydas Juozaitis, europoseł Valentinas Mazuronis, ekonomista Gitanas Nausėda, posłowie Mindaugas Puidokas i Naglis Puteikis, premier Saulius Skvernelis, posłanka Ingrida Šimonytė, europoseł Waldemar Tomaszewski.
Wybierając, na kogo głosować, warto przestudiować programy wyborcze kandydatów. Ewelina Dobrowolska zaznaczyła, że oczywiście prezydent przede wszystkim reprezentuje Litwę na arenie międzynarodowej, ale ma też wpływ na politykę wewnątrzkrajową, między innymi na decyzje związane z prawami mniejszości narodowych.
Na stronie internetowej Głównej Komisji Wyborczej www.vrk.lt jest dostępne wyborcze ABC w języku polskim, są tam m.in. przedstawione życiorysy i programy kandydatów oraz informacje na temat referendów.
Zdjęcia: Edwin Wasiukiewicz
Montaż: Paweł Dąbrowski
