Elektrownia w Wilnie najstarszą na Litwie

Na wystawie w wileńskim Muzeum Techniki i Energetyki, poświęconej pierwszej wileńskiej elektrowni, prezentowane są jej zdjęcia w różnych okresach historycznych. Zdjęcia pochodzą z Litewskiej Biblioteki Narodowej im. Martynasa Mažvydasa, Litewskiego Centralnego Archiwum Państwowego i Archiwum Okręgu Wileńskiego, ze zbiorów Muzeum Techniki i Energetyki w Wilnie, a także z kolekcji prywatnych - Mindaugasa Neniškisa i Vytisa Ramanauskasa. Zdjęcia odzwierciedlają, jak zmieniała się elektrownia, jej otoczenie i ludzie, którzy w niej pracowali.

Wileńska Duma Miejska planowała rozmieszczenie elektrowni wileńskiej w pobliżu Ogrodu Bernardyńskiego. Jednak po jakimś czasie postanowiono wybudować elektrownię na prawym brzegu Wilii, na ulicy Petrozavodskaja (dziś ul. Rinktinės), w pobliżu cmentarza żydowskiego na Sznipiszkach. Koszt budowy elektrowni wyniósł 680 tys. rubli.

Pierwszym dyrektorem elektrowni był polski inżynier urodzony w Wilnie, Wiktor Niewodniczański. W 1902 roku, jeszcze w trakcie studiów inżynierskich na Wydziale Mechanicznym Warszawskiego Instytutu Politechnicznego, W. Niewodniczański został powołany na stanowisko dyrektora elektrowni w Wilnie. Podczas 13-letniej pracy dyrektora elektrowni przyczynił się do jej dynamicznego rozowju. W tamtym okresie elektrownia służyła przede wszystkim do wytwarzania prądu wykorzystywanego do oświetlania wileńskich ulic.

Dziś w dawnym budynku elektrowni mieści się Muzeum Techniki i Energetyki. Na dachu budynku muzeum widnieje Elektra - rzeźba przedstawiająca postać młodej kobiety trzymającej w ręku latarnię. Jej autorem jest wileński Polak, rzeźbiarz i profesor Uniwersytetu Stefana Batorego (dziś Uniwersytet Wileński) Bolesław Bałzukiewicz.

Na podstawie: vilnius.lt, emuziejus.lt