Dzień Pamięci o Zagładzie Romów – również na Litwie
W 2015 roku Parlament Europejski przyjął rezolucję „Antycyganizm w Europie i uznanie przez UE dnia pamięci o ludobójstwie Romów podczas II wojny światowej”. Rezolucja uznaje ludobójstwo Romów w latach II wojny światowej za fakt i apeluje do państw o ogłoszenie 2 sierpnia Międzynarodowym Dniem Pamięci o Zagładzie Romów.
Dzień ten upamiętnia jedno z najtragiczniejszych wydarzeń w historii tej społeczności – 2 sierpnia 1944 roku w nocy Niemcy zamordowali wszystkich Romów i Sintich pozostałych w tak zwanym obozie rodzinnym dla Cyganów na terenie obozu koncentracyjnego Auschwitz-Birkenau (Zigeunerfamilienlager). Tej nocy w komorach gazowych zginęło prawie 3 tysiące kobiet, mężczyzn i dzieci.
Co roku od początku lat dziewięćdziesiątych 2 sierpnia na terenie byłego obozu Auschwitz-Birkenau odbywają się obchody upamiętniające Zagładę Romów.
W latach II wojny światowej Romowie, podobnie jak Żydzi, byli prześladowani przez nazistów z pobudek rasistowskich.
W wileńskich Ponarach wśród 100 tysięcy zamordowanych byli również Romowie. Ogółem według ocen różnych historyków w latach wojny na Litwie zamordowanych zostało od 200 do 500 Romów.
Z inicjatywy Litewskiego Centrum Praw Człowieka w 2016 roku w Poniewieżu zostały założone cztery „Kamienie pamięci”, które symbolicznie utrwaliły przedstawicieli czterech wielopokoleniowych romskich rodzin – ofiary Holokaustu Romów.
Według danych powszechnego spisu ludności z roku 2011, na Litwie mieszka nieco ponad 2000 Romów.
Na podstawie: bns.lt, sejm.gov.pl, osp.stat.gov.pl