Dzieci to lubią: "Masło przygodowe"


Okładka książki "Masło przygodowe", fot.wyd-literatura.com.pl
"Nie mam czarodziejskiej różdżki, nie ratuje mnie w ostatniej chwili latający przyjaciel, nie przenoszę się w przeszłość, ani w przyszłość. Jem chleb z masłem, chodzę do szkoły i bawię się z braćmi. Czasem pada deszcz ze śniegiem, czasem robi się dziura w skarpecie. Ale wiecie co? Życie i tak jest ciekawe!" - mówi o sobie Kasia Koniec, bohaterka "Masła przygodowego" Barbary Stenki.
Kasia Koniec, główna bohaterka książki, ma 10 lat i fioła na punkcie swojego zdrowia  i zwierząt. Ciągle mierzy sobie temperaturę i z niepokojem oczekuje na nieuchronne wystąpienie objawów groźnej choroby… A gdy rodzice po raz kolejny nie zgadzają się na zwierzątko w domu, postanawia założyć hodowlę… mrówek faraonek! Kasia ma dwóch starszych braci bliźniaków, zwanych w rodzinie hienami domowymi. Trzeba jednak przyznać, że pomimo kilku wad bracia są wielce przydatni. Znają "księżycowy krok" Michaela Jacksona, w szkole i na podwórku stają w obronie Kaśki, potrafią rozśmieszyć nawet w najgorszy dzień i w sumie są całkiem fajni. Grzesiek na przykład "będzie kiedyś raperem. Albo komikiem. Albo kompletnym idiotą". Za to Piotrek ma same "genialne pomysły", jak chociażby ten z zamknięciem się w pokrowcu na bęben, by w ten sposób pojechać wraz z ojcem w trasę koncertową. I może pomysł by nawet wypalił, gdyby Piotrek nie opił się i nie objadł, co w połączeniu z trzęsącą ciężarówką i ograniczeniami ludzkiego pęcherza nie mogło skończyć się dobrze…

Rodzeństwo ma oczywiście rodziców, którzy jako para są dobitnym dowodem na to, że przeciwieństwa się przyciągają. Tata - długowłosy rockendrollowiec, nosi skórzane spodnie i gra w kapeli o znamiennej nazwie Kids of Death. Mama - pulchna blondynka, prowadzi kościelny chór, często się modli, ogląda katolicką telewizję i grubo smaruje kanapki masłem, bo jak twierdzi "to przecież samo zdrowie".


Przykładowe strony z książki "Masło przygodowe", fot. wyd-literatura.com.pl

 
Barbara Stenka od samego początku, czyli od prezentacji składu rodziny Końców, konfrontuje czytelników z nieoczywistymi sytuacjami i postaciami. Prowokuje do zajęcia stanowiska, określenia się wobec bohaterów i ich zachowań, a potem - niemal z kartki na kartkę -podważa stereotypy w myśleniu. Uczy tolerancji i otwartości, bo jest z założenia konsekwentnie niepoprawna politycznie. To najważniejszy atut "Masła przygodowego".

Oto kilka przykładów owej niepoprawności…

"A mnie ta cała Bozia trochę drażni. Wolałabym, żeby mamusia więcej rozmawiała ze mną, w końcu to ja jestem jej córką, a nie Bozia. Czasami, kiedy nikt nie widzi, staję przed świętymi obrazkami w pokoju mamusi i pokazuję Bozi język. Albo wykrzywiam się paskudnie i grożę jej pięścią. Bozia - nic. Nie daje się sprowokować, tylko uśmiecha się łagodnie. Może za to mamusia tak ją lubi".

"Trochęśmy się porzucali plasterkami ogórka, a potem każdy zmył swój talerzyk i kubek. Bo u nas każdy zmywa po sobie. Większość dzieciaków to rozpuszczone dzidzie i robią wielką łaskę, gdy w ogóle wstawią talerz do zlewu. Ich rodzice wręcz im dziękują, że raczyły zjeść! Cieszą się, że ich egoistyczne żołądki przyjęły odpowiednią ilość witamin".

"U nas w szkole chudym też dokuczają. Dokuczają rudym i brzydko ubranym, i jak ktoś ma okulary. I gdy wolniej biega. I jak ktoś nie zna seriali, to też dokuczają. (…) A może musi się dokuczać? Może musi, bo wtedy człowiek nie pamięta o własnych wadach. (…) Jak powiesz komuś że jest brzydki, to zaraz sam czujesz się ładny".


Przykładowe ilustracje z książki "Masło przygodowe", fot. olgareszelska.com
 
Książka Barbary Stenki, nagrodzona w Konkursie Literackim im. Astrid Lindgren, zwraca uwagę, że każdy z nas jest inny, ma odmienny charakter i zainteresowania, ale przy odrobinie wzajemnej życzliwości i akceptacji możemy się przyjaźnić, razem się uczyć i pracować. Ważnymi cechami "Masła przygodowego" jest humor i serdeczność, z jaką bohaterowie książki traktują siebie nawzajem. Dobrze się czyta o szacunku wobec rodziców, o proteście uczniów przeciwko nękającym ich kolegom. Niezwykłość rodziny Końców przejawia się także w tym, jak rodzeństwo postrzega świat i jak dobiera sobie przyjaciół.

Opowieść Barbary Stenki bawi i śmieszy, prowokuje do dyskusji i zastanowienia nad własnymi przekonaniami. Można ją razem z dzieckiem czytać lub jej słuchać, bo obecnie książka dostępna jest wraz z audiobookiem nagranym przez Joannę Kołaczkowską z kabaretu Hrabi.

"Masło przygodowe"
Tekst: Barbara Stenka
Ilustracje: Olga Reszelska
Czyta: Joanna Kołaczkowska
Wiek: 8+
Wydawnictwo: Literatura