Dzieci to lubią: "Kto to widział!"

Książka Ireny Landau "Kto to widział!" opowiada o… no właśnie… nie sposób ująć tego w jedno zdanie. Dużo tu wątków i punktów widzenia tej samej sytuacji i to jest największa wartość książki. Bohaterów wielu, bo i niedowidząca Gabrysia, jej rodzice i starsza siostra Amelka, i dziadkowie wraz z niedowidzącą ciocią Jadzią, i niewidoma sąsiadka Stefa z rodziną, i wreszcie koleżanki i koledzy ze szkoły i podwórka.

Gabrysia żyje w bezpiecznym kokonie, cały czas chroniona i wyręczana przez rodziców i nauczycieli. "Przecież ona praktycznie nie widzi!". Nadopiekuńczy rodzice, zwłaszcza ojciec, nie dają jej szansy na samodzielność i popełnianie błędów. Tłumaczą sobie i otoczeniu, że Gabrysia jest taka biedna, nie da rady, to nie dla niej… Jednocześnie starają się zrekompensować jej niepełnosprawność, spełniając wszelkie zachcianki córki i ustępując jej na każdym kroku. Cierpi na tym starsza córka Amelia, która "przecież jest zdrowa, jej jest łatwiej" i dlatego musi się opiekować siostrą, pomagać jej i wyręczać we wszystkim. Bardzo rozsądna i mądra babcia próbuje przekonać syna, że powinien traktować swoje córki sprawiedliwie. Jednej pozwolić na więcej samodzielności, a drugiej poświęcić więcej czasu i uwagi. Jednak dopiero kontakty z rówieśnikami i niewidomą panią Stefą pokazują Gabrysi i jej rodzicom, że nie musi być ona zależna od innych. Może i słabo widzi, za to świetnie słyszy i ma wyostrzony węch. Gdy tylko jej się pozwoli lub gdy zmusza ją do tego sytuacja, okazuje się, że może się opiekować innymi, wyprowadzić psa, wrócić sama ze szkoły, gotować - że wszystko może! Zrobi to trochę inaczej, na początku będzie popełniać więcej błędów, czasem nawet upadnie, ale da radę.

Bohaterowie książki są bardzo realistyczni i prawdziwi: kłócą się, krzyczą, płaczą, obrażają się i śmieją. Każdy jest inny, ma swój charakter i swoje własne powody, by zachowywać się tak, a nie inaczej. Autorka oddaje głos głos różnym postaciom, kolejno przejmującym rolę narratora. Dzięki temu młodzi czytelnicy lepiej zrozumieją, że nie tylko ich punkt widzenia się liczy, że każdy ma swoje racje i prawo do własnych emocji. Poznają motywy postępowania poszczególnych bohaterów i mogą "wejść w skórę" każdego z nich.

Sposób prowadzenia narracji, wartka akcja, spora dawka humoru i przygody nie pozwalają na nudę podczas lektury. To historia o zwykłej rodzinie (choć dotkniętej niepełnosprawnością), dorastaniu (także już tych zdawałoby się dorosłych), przyjaźni (także pomiędzy siostrami) i pierwszej miłości. Książka nie tylko dla tych, którzy w rodzinie lub najbliższym otoczeniu spotykają się z tym problemem.

"Kto to widział!"
Tekst: Irena Landau
Wiek: 7+
Wydawnictwo Literatura