Dr Henryka Sokołowska: Widzimy sens istnienia polonistyki

O tym, że rekrutacja na kierunek filologia polska ze specjalizacją nauczycielską na Litewskim Uniwersytecie Edukologicznym została przerwana, Centrum Języka Polskiego i Kultury Polskiej tej uczelni poinformowało 17 lipca. Kierownictwo Centrum dowiedziało się o tym nie od władz macierzystej uczelni, lecz od kandydatów na studia, którzy nie mogli się zarejestrować w międzyuczelnianym systemie rekrutacji LAMABPO. Dopiero wówczas okazało się, że na kilka dni przed zamknięciem systemu władze uczelni zdecydowały zamknąć 12 kierunków studiów, w tym polonistykę.

Prezes Stowarzyszenia Nauczycieli Szkół Polskich na Litwie "Macierz Szkolna" Józef Kwiatkowski i posłanka AWPL-ZChR Rita Tamašunienė interweniowali w tej sprawie u minister oświaty i nauki Jurgity Petrauskienė. Rita Tamašunienė spotkała się również z premierem Sauliusem Skvernelisem. "Macierz Szkolna" i Związek Polaków na Litwie wydali wspólne oświadczenie z żądaniem przywrócenia możliwości kształcenia młodzieży na kierunku polonistyczno-pedagogicznym. Jednocześnie do władz LUE zaczęli zwracać się kandydaci na studia polonistyczne - obecnie jest 17 podań.

Ostatecznie nabór na polonistykę został przywrócony i od 28 do 30 lipca będzie możliwość zarejestrowania się w systemie internetowym LAMABPO.

Polonistyka na Litewskim Uniwersytecie Edukologicznym funkcjonuje od 56 lat. 24 lata temu, w 1993 r. filologia polska powstała również na Uniwersytecie Wileńskim. W założeniu jednak realizują różne kierunki studiów. Polonistyka na UW jest neofilologią skierowaną nie tylko do absolwentów szkół polskich, przygotowującą tłumaczy, edytorów, badaczy języka. Natomiast na LUE są przede wszystkim kształceni nauczyciele. 

Nie jest tajemnicą, że ostatnio obydwie wileńskie polonistyki borykały się z brakiem zainteresowania ze strony potencjalnych studentów. Zdaniem dr Henryki Sokołowskiej, w przypadku studiów polonistyczno-pedagogicznych jest to ogólnie konsekwencja spadku prestiżu zawodu nauczyciela, czego obrazem jest zamknięcie również kilku innych kierunków nauczycielskich na LUE. Zresztą los samej uczelni jest niepewny - prawdopodobnie zostanie ona połączona z inną szkołą wyższą: Uniwersytetem Witolda Wielkiego w Kownie lub Uniwersytetem Wileńskim.
Kiedyś studenci polonistyki na LEU kończąc studia, zdobywali podwójne kwalifikacje: polonisty i historyka, polonisty i biologa, polonisty i nauczyciela klas początkowych. W planach jest przywrócenie takiej podwójnej specjalizacji.
Warto odnotować, że obie wileńskie polonistyki są wspierane przez Państwo Polskie, a studenci nie płacą za studia. Ambasada RP na Litwie, Fundacja Pomoc Polakom na Wschodzie, Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie to, jak mówi dr Henryka Sokołowska, oddani przyjaciele, dzięki którym możliwe jest realizowanie studiów polonistycznych. Studenci mają możliwość wyjazdów semestralnych na uczelnie zagraniczne, zgłębiania wiedzy o Polsce i kulturze polskiej, z wykładami do Wilna przyjeżdżają znakomici wykładowcy z uczelni w Polsce.
Zdaniem dr Henryki Sokołowskiej, reakcja społeczeństwa na zamknięcie rekrutacji na polonistykę na LEU jest dowodem na to, że kierunek ten jest potrzebny. Aby działały polskie szkoły, potrzebni są nauczyciele.
Współpraca: Walenty Wojniłło
Zdjęcia i montaż: Paweł Dąbrowski