Dalia Grybauskaitė zawalczy o najwyższe stanowiska w UE


Prezydent Litwy Dalia Grybauskaitė, fot. AFP-Scanpix/BNS
Liderzy Unii Europejskiej we wtorek, 28 maja, rozpoczynają negocjacje ws. najwyższych stanowisk w instytucjach unijnych. Kończąca kadencję prezydent Litwy Dalia Grybauskaitė jest wśród kandydatów do zajęcia stanowiska przewodniczącego Rady Europejskiej – zmieniłaby na nim byłego premiera Polski Donalda Tuska.





Podczas negocjacji omawiane będą również kandydatury przewodniczącego Komisji Europejskiej, prezesa Europejskiego Banku Centralnego, wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczeństwa. Oceniane będą zarówno cechy samych kandydatów, jak też państw, z których pochodzą.  

Agencja informacyjna BNS podaje silne i słabe strony Dalii Grybauskaitė:  

DOŚWIADCZENIE. D. Grybauskaitė posiada duże doświadczenie europejskie – od 10 lat uczestniczy w spotkaniach liderów UE, przedtem była eurokomisarzem ds. budżetu i reprezentowała Litwę w podczas spotkań w Brukseli jako minister finansów.

REGION. Krajom Europy Środkowo-Wschodniej miałoby przypaść w udziale co najmniej jedno wysokie stanowisko. Oprócz D. Grybauskaitė, wśród kandydatów z tego regionu wymieniana jest ekonomistka Kristalina Georgiewa z Bułgarii, słowacki dyplomata Maroš Šefčovič, były premier Łotwy Valdis Dombrovskis. Krytycy mogą pytać, czy sprawiedliwym by było, by na tym stanowisku polityka z Polski zmieniła przedstawicielka sąsiedniego kraju.   

PŁEĆ. W polityce europejskiej ważne jest równouprawnienie kobiet i mężczyzn, dlatego co najmniej jedno wysokie stanowisko powinno przypaść w udziale kobiecie. Oprócz D. Grybauskaitė i K. Georgiewej o wysokie stanowiska mogą się ubiegać politycy Margrethe Vestager i Helle Thorning-Schmidt z Danii, prezes Międzynarodowego Funduszu Walutowego Christine Lagarde.

ROSJA. D. Grybauskaitė należy do najostrzejszych krytyków Rosji wśród liderów UE. W pewnym okresie nazwała głośno Rosję „państwem terrorystycznym”. Większość polityków europejskich jest przychylna wobec dialogu z Moskwą. Z kolei gdyby przewodniczacym Komisji Europejskiej został polityk bardziej prorosyjski, obaj liderzy mogliby być przeciwwagą dla siebie.    

CHARAKTER. D. Grybauskaitė znana jest w Brukseli ze swojej prostolinijności i ostrej retoryki. Jej zwolennicy mogą to określać jako alternatywę dla niepopularnych biurokratycznych przemówień, krytycy jednak wątpią, czy potrafiłaby pogodzić różne stanowiska w poszukiwaniu porozumienia.

NIEPARTYJNOŚĆ. Niepartyjność D. Grybauskaitė może się stać przeszkodą, gdyby partie europejskie zechciały przeforsować swoich kandydatów, jeżeli jednak nie dojdą do porozumienia, zajęcie tego stanowiska przez niepartyjnego kandydata może się stać jedynym kompromisem. D. Grybauskaitė jest postrzegana w Europie jako polityk centro-prawicowy, chociaż nie należy do jednoczącej prawicę Europejskiej Partii Ludowej.

PAŃSTWO. Podczas omawiania kandydatów ważna jest zasada rotacji, dlatego też argumentem „za” mógłby być fakt, że przedstawiciela dużego państwa zmieniłby polityk z mniejszego kraju.

Na podstawie: bns.lt