„Człowiek witruwiański” pojedzie jednak do Luwru


Fot. BNS/Scanpix/AFP
Rysunek Leonarda da Vinci „Człowiek witruwiański” może zostać wypożyczony do Luwru, we środę, 16 października, orzekł sąd administracyjny włoskiego regionu Wenecja Euganejska. Umowę między włoskim Ministerstwem Kultury a dyrekcją muzeum zaskarżyło towarzystwo Italia Nostra. Rysunek eksponowany będzie na wystawie poświęconej 500. rocznicy śmierci genialnego artysty epoki renesansu.


Włoskie stowarzyszenie, stojące na straży krajowych dóbr kultury, wnioskowało o anulowanie porozumienia w sprawie wypożyczenia rysunku artysty, przechowywanego na stałe w Galerii Akademii w Wenecji. Zgodnie z tą umową rysunek ma być prezentowany w Luwrze na wystawie od 24 października, zorganizowanej w ramach trwających w obu krajach obchodów 500. rocznicy śmierci geniusza renesansu, który zmarł we Francji.

Tydzień przed obecnym orzeczeniem sąd administracyjny zawiesił decyzję o wypożyczeniu dzieła w oczekiwaniu na definitywne rozstrzygnięcie sporu. Wówczas Ministerstwo Kultury w Rzymie zapewniało, że porozumienie ze stroną francuską zostało zawarte na drodze „przejrzystej procedury”.

Według sędziów trybunału administracyjnego słynny rysunek nie może zostać uznany za „nieruchome” dzieło sztuki. Ponadto stwierdzili, że odwołanie przedstawione przez Italia Nostra nie zawierało wystarczających argumentów.

Przy zachowaniu „precyzyjnej ostrożności” – orzekł sąd – „rysunek może zostać przewieziony”.

Słynny rysunek został ubezpieczony na 1 miliard euro.

„Człowiek witruwiański” przechowywany jest na stałe w jednym z magazynów Galerii Akademii w Wenecji z kontrolowanym klimatem i rzadko wystawiany na widok publiczny.

Na rysunku o wymiarach 35x25 cm przedstawione są proporcje ciała człowieka według rzymskiego architekta Witruwiusza.

Rysunek autorstwa Leonarda da Vinci został upowszechniony przez niego w 1490 roku. Stworzony został ołówkiem i atramentem na papierze. Przedstawia figurę nagiego mężczyzny w dwóch nałożonych na siebie pozycjach, wpisaną w okrąg i kwadrat (łac. Homo Quadratus, „człowiek kwadratowy”). Rysunkowi towarzyszy tekst sporządzony tzw. pismem lustrzanym.

Z tekstu wynika, że rysunek stanowi ilustrację do fragmentu Księgi III traktatu „O architekturze ksiąg dziesięcioro” Witruwiusza, poświęconego proporcjom ludzkiego ciała. Witruwiusz charakteryzuje ludzką sylwetkę jako będącą głównym źródłem proporcji klasycznego porządku architektonicznego. W tym przypadku zwrócono uwagę na fakt, że wysokość dorosłego człowieka równa się w przybliżeniu szerokości jego rozstawionych ramion.

W zamian za wypożyczenie kilku prac Leonarda da Vinci do Luwru Włochy otrzymają kilka obrazów i rysunków Rafaela, które będą eksponowane na wystawie w Rzymie w marcu 2020 roku.

Do naszych czasów przetrwało mniej niż 20 obrazów Leonarda. Wielu Włochów ubolewa, że Luwr posiada 5 z nich oraz 22 rysunki mistrza.  

Geniusz renesansu urodził się 15 kwietnia 1452 roku w miejscowości Anchiano w gminie Vinci w Toskanii we Włoszech, zmarł natomiast 2 maja 1519 roku w rezydencji Clos Lucé w mieście Amboise we Francji, gdzie spędził ostatnie trzy lata swego życia. Miał 67 lat.

Na podstawie: PAP, bns.lt, pl.wikipedia.org