Boże Ciało – uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej


Procesja eucharystyczna podczas Bożego Ciała w Wilnie, fot. wilnoteka.lt
W tym roku we czwartek, 31 maja w Kościele katolickim przypada uroczystość Najświętszego Ciała i Krwi Pańskiej, potocznie znana jako Boże Ciało. To jedno z głównych świąt kościelnych będzie obchodzone na Litwie w najbliższą niedzielę, 3 czerwca. Od wileńskiej katedry do Kaplicy Ostrobramskiej przejdzie procesja eucharystyczna. Tradycyjnie ołtarzyk przy cerkwi św. Paraskewy (ul. Didžioji 2) przygotowuje polska parafia pw. Ducha Świętego.



Obchody Bożego Ciała w Wilnie o godz. 12.30 rozpocznie uroczysta msza św. w wileńskiej katedrze. Po jej zakończeniu około godz. 13.30 wyruszy procesja eucharystyczna ulicami wileńskiej starówki. Tradycyjnie jeden z czterech ołtarzy – przy cerkwi św. Paraskewy (Piatnickiej) przy ul. Didžioji 2  przygotowuje parafia pw. Ducha Świętego w Wilnie, która poprowadzi śpiew aż do następnego ołtarzyka przy kościele pw. św. Kazimierza. O godz. 15 procesję zakończy modlitwa przy Kaplicy Ostrobramskiej.

Procesja do czterech ołtarzy jest odwołaniem do czterech ewangelii, które są przy nich czytane.

Początek tradycji obchodzenia święta Bożego Ciała sięga XIII wieku. U progu tego stulecia  na soborze laterańskim IV (1215 r.)  w Kościele katolickim przyjęto dogmat o transsubstancjacji, czyli przemianie substancji chleba i wina w ciało i krew Chrystusa z zachowaniem ich naturalnych przypadłości takich jak smak, wygląd, forma itp. Święto eucharystyczne przypadało w tym okresie zwyczajowo w Wielki Czwartek, w czasie którego – zgodnie z tradycją ewangeliczną  Jezus po raz pierwszy dokonał przemiany chleba i wina w swoje Ciało i Krew.

Bezpośrednią przyczyną ustanowienia uroczystości Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa były objawienia bł. Julianny z Cornillon. W 1245 roku św. Juliannie ukazać miał się Chrystus, który w widzeniu domagał się ustanowienia święta Eucharystii na pierwszy czwartek po święcie Trójcy Przenajświętszej. Pod wpływem tych objawień bp Robert ustanowił w 1246 r. święto Bożego Ciała, początkowo dla diecezji Liège oraz zainaugurował pierwszą procesję eucharystyczną ulicami miasta. 11 sierpnia 1264 r. Urban IV ogłosił bullę „Transiturus de hoc mundo”, na mocy której Boże Ciało stało się świętem całego Kościoła.

W Polsce jako pierwszy wprowadził to święto bp Nankier w 1320 r. w diecezji krakowskiej, natomiast w Kościele unickim – synod zamojski w 1720 r. W Kościele katolickim w Polsce pod koniec XIV w. święto Bożego Ciała było obchodzone już we wszystkich diecezjach. Było ono zawsze zaliczane do świąt głównych. Od końca XV w. przy okazji tego święta udzielano błogosławieństwa Najświętszym Sakramentem.

Procesje eucharystyczne w dniu Bożego Ciała wprowadzono później niż samo święto. Pierwszym śladem ich istnienia jest wzmianka o uroczystej procesji przed sumą w Kolonii w latach 1265–1275. Podczas procesji niesiono krzyż z Najświętszym Sakramentem. W XV w. procesje eucharystyczne odprawiano w całych Niemczech, Anglii, Francji, północnych Włoszech i Polsce.

W Polsce od czasów rozbiorów z udziałem w procesji łączyła się w świadomości wiernych manifestacja przynależności narodowej. Po II wojnie światowej procesje w czasie Bożego Ciała były znakiem jedności narodu i wiary. Z tej racji ateistyczne władze państwowe niejednokrotnie zakazywały procesji urządzanych ulicami miast.

Konferencja Episkopatu Polski zmodyfikowała 17 lutego 1967 r. obrzędy procesji Bożego Ciała, wprowadzając w całej Polsce nowe modlitwy przy każdym ołtarzu oraz czytania Ewangelii tematycznie związane z Eucharystią. 

Na podstawie: vilnensis.lt, facebook.com/parafiadswilno, KAI