90 lat temu ruszyło Polskie Radio Wilno
Wilnoteka, 15 stycznia 2018, 12:17
W tym budynku w latach 1928–1935 mieściła się Wileńska Rozgłośnia Polskiego Radia, fot. wilnoteka.lt
90 lat temu, 15 stycznia 1928 roku Polskie Radio Wilno rozpoczęło nadawanie programu. Radiostacja Wileńska, która działała do września 1939 roku, wsławiła się realizacją znakomitych słuchowisk – tu powstał radiowy teatr – oraz programów literacko-artystycznych. Brali w nich udział między innymi młodzi poeci: Czesław Miłosz, Konstanty Ildefons Gałczyński, Teodor Bujnicki i Jerzy Zagórski.
Przygotowania do uruchomienia próbnej stacji nadawczej Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego rozpoczęły się we wrześniu 1924 roku. Już wtedy funkcjonowały radiofonie w innych krajach. Najwcześniej rozpoczęli nadawanie programu Amerykanie. Stało się to w roku 1920. Dwa lata później pierwsze audycje usłyszeli mieszkańcy ZSRR, Francji oraz Wielkiej Brytanii. W Niemczech i Czechosłowacji początek emisji radiowej przypada na rok 1923.
Rozgłośnia Wileńska Polskiego Radia powstała jako piąta w Polsce. Próbnie zaczęła działać pod koniec 1927 roku, natomiast uroczyste otwarcie i poświęcenie stacji odbyło się 15 stycznia 1928 roku.
Była to jedna z najlepszych rozgłośni w Polsce. Pierwsza, w której wprowadzono teatr. Przed mikrofonem występowały najwybitniejsze osobistości Wilna. W programach udział brali także młodzi poeci: Konstanty Ildefons Gałczyński, Teodor Bujnicki, Czesław Miłosz, Józef Maśliński, Jerzy Zagórski. Pierwszym dyrektorem programowym rozgłośni został Witold Hulewicz, twórca pierwszego, oryginalnego słuchowiska napisanego dla radia – „Pogrzeb Kiejstuta”.
Już od samych początków Wileńska Rozgłośnia nadawała odczyty, pogadanki, koncerty oraz bieżące wiadomości w językach litewskim i białoruskim. Słynne w wileńskim radiu były gawędy Ciotki Albinowej, Wincuka Markotnego i Adwerdki, zapowiadane sygnałem Wileńskiej Rozgłośni Polskiego Radia – przerywanym głosem kukułki. „110 Środa Literacka” zapoczątkowała cykl Śród Mickiewiczowskich, które odbywały się co miesiąc w każdą pierwszą środę i były nadawane przez wileńskie radio na całą Polskę. Wileńska radiostacja codziennie transmitowała mszę świętą z kaplicy w Ostrej Bramie.
Rozgłośnia wileńska ciągle się powiększała i modernizowała. W lipcu 1939 roku gotowy był już nowoczesny budynek oraz dwa 140-metrowe maszty. Pociąg z aparaturą nadawczą wyruszył 30 sierpnia 1939 roku z Warszawy do Wilna, lecz nie dotarł. Polskie Radio Wilno nadawało program do 16 września 1939 roku, gdy zostało zbombardowane przez niemieckie samoloty. W 1944 roku Niemcy wysadzili maszty w Wierszuliszkach.
Na podstawie: polskieradio.pl, magwil.lt
Komentarze
#1 Warto pamiętać o pięknych