77. rocznica zbrodni katyńskiej

Historycy przypominają, że zbrodnia katyńska miała na celu wyeliminowanie elity narodu polskiego. Zbrodni dokonano na oficerach, policjantach, naukowcach, lekarzach. Historyk Muzeum Historii Polski Grzegorz Rutkowski przypomina, że sowieci zamordowali Polaków tylko dlatego, że byli oni groźni dla komunistycznego systemu. Władze sowieckie, podejmując decyzję o zgładzeniu Polaków, miały świadomość, że jest to grupa, która stanowi zagrożenie dla ich planów sowietyzacji Polski.

Podstawą mordu na Polakach był dekret z 5 marca 1940 roku podpisany przez Józefa Stalina. Nakazano w nim zgładzenie ponad 25 tysięcy polskich jeńców wojennych przetrzymywanych w obozach i więzieniach na Ukrainie i Białorusi. Polaków mordowano w tak zwanym trybie specjalnym. Więźniowie skazywani byli na śmierć bez podania przyczyny, bez procesu i wyroku sądu, mordowani byli strzałem w tył głowy przez funkcjonariuszy NKWD.

W latach 1940-1990 władze ZSRR zaprzeczały swojej odpowiedzialności za zbrodnię katyńską, dopiero 13 kwietnia 1990 roku podczas wizyty prezydenta Wojciecha Jaruzelskiego w Moskwie, Michaił Gorbaczow przekazał pochodzące z radzieckich archiwów dokumenty dotyczące zbrodni katyńskiej, po raz pierwszy oficjalnie przyznając, że zbrodni dokonało NKWD.

Sprawcy zbrodni nie zostali osądzeni. W 14-letnim śledztwie rosyjskiej prokuratury zakończonym w 2004 roku, uznano, że mord nie był zbrodnią ludobójstwa i nikogo nie postawiono przed sądem. Od listopada 2004 roku śledztwo w sprawie zbrodni katyńskiej prowadzi Instytut Pamięci Narodowej. Historycy IPN uważają zbrodnię katyńską za ludobójstwo, ze względu na jej ideologiczne umotywowanie względami klasowymi, a faktycznie narodowymi, oraz jej masowość.

Na podstawie: IAR, PAP, ipn.gov.pl