77 lat temu zginął Witold Hulewicz
Witold Hulewicz urodził się 26 listopada 1895 roku w Kościanach w rodzinie wielkopolskiego ziemianina i pianistki. W czasie I wojny światowej został wcielony do armii niemieckiej i skierowany na front francuski. Po powrocie do Poznania wstąpił w szeregi powstańców wielkopolskich.
Wkrótce potem rozpoczął studia humanistyczne na Uniwersytecie Poznańskim, które kontynuował na Sorbonie. Zajął się działalnością literacką: był współzałożycielem poznańskiego oddziału Związku Zawodowego Literatów Polskich i współwydawcą dwutygodnika literackiego „Zdrój”, próbował też działalności wydawniczej w Warszawie.
Jako poeta Witold Hulewicz pozostawał pod wpływem ekspresjonistów, publikował wojenne utwory w „Zdroju”, wydał je potem (w 1921 roku) w tomie liryków „Płomień w garści”. W 1927 roku opublikował powieść biograficzną o Beethovenie, tłumaczył m.in. Thomasa Manna, Johanna Wolfganga Goethego, a najwięcej – przyjaciela, poznanego podczas spotkania w Szwajcarii – Rainera Marię Rilkego. W 1925 roku namówił Juliusza Osterwę do przeniesienia z Warszawy do Wilna jego teatru-laboratorium „Reduta”, w którym pełnił rolę kierownika literackiego. W klasztorze pobazyliańskim w Wilnie odkrył pomieszczenie, w którym władze carskie więziły filomatów, w tym młodego Adama Mickiewicza; urządzał tam „Literackie Środy”. Był także współzałożycielem (z Czesławem Jankowskim i Władysławem Zahorskim) i sekretarzem wileńskiego Związku Zawodowego Literatów Polskich.
W 1927 roku Witold Hulewicz został kierownikiem programowym organizującej się właśnie w Wilnie rozgłośni regionalnej Polskiego Radia, które jako nowy środek wyrazu artystycznego niezwykle go zafascynowało. Po ostrym konflikcie ze Stanisławem Catem-Mackiewiczem przeniósł się do Warszawy. Od 1935 do 1939 roku był w Warszawie szefem Działu Literackiego Polskiego Radia. W. Hulewicz jest autorem pierwszego dramatu napisanego specjalnie dla Teatru Polskiego Radia „Pogrzeb Kiejstuta”. Napisał także opracowanie teoretyczne na temat słuchowiska pt. „Teatr wyobraźni”. Szybko stał się jednym z najwybitniejszych w Polsce reżyserów i teoretyków teatru radiowego.
Źródło: YouTube
Po wybuchu II wojny światowej nie uciekł z kraju, lecz kierował pracą podziemnego pisma „Polska Żyje”. 2 września 1940 roku został aresztowany przez hitlerowców. Osadzony na Pawiaku, wielokrotnie był przesłuchiwany na al. Szucha. 12 czerwca 1941 roku został rozstrzelany w Palmirach w zbiorowej egzekucji. Został pochowany na tamtejszym cmentarzu.
Poezja Witolda Hulewicza ukazała się jeszcze w czasie wojny w wydanej w 1942 pod redakcją Czesława Miłosza podziemnej antologii „Pieśń niepodległa”, obok poezji K.K. Baczyńskiego, L. Staffa, A. Słonimskiego, J. Tuwima, W. Broniewskiego i innych.
W 1946 roku Polski Czerwony Krzyż ekshumował ofiary rozstrzelane w Palmirach. Zwłoki Witolda Hulewicza zidentyfikowano na podstawie medalika z Matką Boską Ostrobramską, kwitu z paczki pisanego ręką matki i zapalniczki kupionej w czasie służbowego wyjazdu na olimpiadę w Berlinie.
Na podstawie: polskieradio.pl, pl.wikipedia.org
