451 lat temu zawarto Unię Lubelską
Wilnoteka.lt, 1 lipca 2020, 11:54
Akt Unii Lubelskiej 1 lipca 1569 roku, fot. pl.wikipedia.org
451 lat temu, 1 lipca 1569 roku, na sejmie walnym w Lublinie podpisano Unię Lubelską. Połączyła Królestwo Polskie i Wielkie Księstwo Litewskie w jedno państwo, nazwane później Rzeczpospolitą Obojga Narodów. Dokument ratyfikował trzy dni później król Zygmunt II August.
Unia przewidywała, że państwo będzie mieć jednego władcę wybieranego wspólnie w wolnej elekcji i wspólny sejm. Oba kraje zobowiązały się do prowadzenia jednej polityki obronnej i zagranicznej, wspólna też była waluta. Zachowano odrębne języki urzędowe, skarb i sądownictwo. Kraje miały też swoje odrębne wojska, urzędy centralne oraz tytuły i dostojeństwa, choć z takim samym zakresem kompetencji.
Obszar Rzeczpospolitej Obojga Narodów wynosił 780 tysięcy kilometrów kwadratowych, mieszkało na nim 6 milionów ludzi. Mimo różnych trudności Unia Lubelska przetrwała do XVIII wieku, do uchwalenia Konstytucji 3 maja, która wprowadzała jednolite państwo. Wygasła w 1975 roku po trzecim rozbiorze Polski.
Dokument Unii Lubelskiej z 1569 roku został wpisany w 2018 roku na Międzynarodową Listę Programu UNESCO „Pamięć Świata”. Jest przechowywany jest w Archiwum Głównym Akt Dawnych.
Na podstawie: IAR, pl. wikipedia.org
