43 lata temu Wanda Rutkiewicz zdobyła Mount Everest
W tym samym dniu konklawe w Rzymie wybrało Karola Wojtyłę na papieża. Rok później, w czasie spotkania z Wandą Rutkiewicz, Jan Paweł II powiedział: „Dobry Bóg tak chciał, że tego samego dnia weszliśmy tak wysoko”.
Papież otrzymał od himalaistki kamień z wierzchołka Mount Everestu.
Polka stanęła na szczycie o 13:45. Było to 76. wejście na tę górę w historii himalaizmu, odbyło się w ramach wyprawy niemiecko-francuskiej. Atak z bazy Wanda Rutkiewicz rozpoczęła wraz z trzema himalaistami 9 października. Z obozu IV, położonego na Przełęczy Południowej, wyruszyła rano 16 października. Wierzchołek zdobyła po 6 godzinach i 15 minutach wspinaczki.
Po powrocie do kraju mówiła, że ostatnie 50 metrów pokonała bez tlenu z powodu zalodzenia maski tlenowej:
Polska himalaistka miała na koncie wiele spektakularnych sukcesów. Wspinała się na najwyższe góry świata, zdobywając osiem z czternastu ośmiotysięczników, poza Mount Everestem także: Nanga Parbat, K2, Sziszapangmę, Gaszerbrum II, Gaszerbrum I, Czo Oju oraz Annapurnę. K2 zdobyła jako pierwsza kobieta na świecie.
Zaginęła podczas wejścia na szczyt Kanczendzongi w Nepalu. Za datę jej śmierci przyjmuje się 13 maja 1992 roku. Ciała himalaistki do dziś nie odnaleziono. W 2012 roku na Tatrzańskim Cmentarzu Symbolicznym pod Osterwą w słowackich Tatrach Wysokich została odsłonięta tablica poświęcona Wandzie Rutkiewicz.
Wanda Rutkiewicz urodziła się 4 lutego 1943 roku w Płungianach (Plungė) na Żmudzi (Litwa) w domu należącym do jej dziadka Jana Pietkuna, który był muzykiem w dworskiej orkiestrze księcia Michała Mikołaja Ogińskiego, a później administratorem dóbr dworskich. W 1944 roku rodzina przyszłej alpinistki w obliczu zbliżającej się Armii Czerwonej wyjechała do Polski i zamieszkała we Wrocławiu.
Od października 2018 roku ulica w Płungianach, przy której stał dom, w którym się urodziła W. Rutkiewicz, nosi imię wybitnej polskiej himalaistki. Była to decyzja Rady Samorządu Rejonu Płungiańskiego.
We czwartek, 14 października, Sejm RP ustanowił rok 2022 rokiem Wandy Rutkiewicz. „W 30. rocznicę śmierci Wandy Rutkiewicz Sejm Rzeczypospolitej Polskiej oddaje hołd jedej z najwybitniejszych himalaistek świata” – napisano w uchwale.
Na podstawie: IAR, bns.lt, inf. wł.
