111. rocznica uruchomienia elektrowni wileńskiej

Wileńska elektrownia została zbudowana w 1903 r. Jej pierwszym dyrektorem był inżynier technolog, założyciel Stowarzyszenia Polskich Techników w Wilnie, Wiktor Niewodniczański. Kierował  on elektrownią 13 lat, podczas działań wojennych w 1915 r. skutecznie przeciwstawił się próbom jej wysadzenia przez wycofujące się wojska carskie, a także sprzeciwił się wywozowi urządzeń w głąb Rosji.

Do 1951 r. elektrownia wileńska jako jedyna produkowała prąd na potrzeby miasta i mieszkańców. Od 1963 r., gdy wybudowano elektrownię w Elektrėnai, wytwarzała już tylko gorącą wodę i parę wodną. Zamknięta została dopiero w 1998 r.

Budynek elektrowni wzniesionej na prawym brzegu Wilii, na Śnipiszkach, zdobi rzeźba Elektry - młodej kobiety trzymającej w ręku latarnię. Autorem rzeźby był rzeźbiarz, profesor Uniwersytetu Stefana Batorego Bolesław Bałzukiewicz. W końcu lat 50. XX w. oryginał został usunięty i do 1970 r. poniewierał się na dziedzińcu elektrowni, po czym figurę oddano na złom. W 1994 r. rzeźbiarz Petras Mazūras - według starych fotografii - stworzył nową rzeźbę.

W 2003 r., w 100. rocznicę uruchomienia elektrowni, otwarto Muzeum Techniki i Energetyki. Jak powiedziała dyrektor muzeum Rasa Augutytė, "najlepszym prezentem urodzinowym są goście zwiedzający ekspozycję", dlatego z okazji 111. rocznicy uruchomienia elektrowni i 11. rocznicy działalności muzeum 14 lutego został ogłoszony Dniem Otwartych Drzwi. Wstęp do Muzeum Techniki i Energetyki tego dnia będzie wolny. Zwiedzający będą mogli obejrzeć ekspozycję stałą oraz wystawę "Elektrownia wileńska na zdjęciach". O 16.00 otwarta zostanie wystawa Litewskiego Zrzeszenia Fotografii Analogowej.  

Na podstawie: emuziejus.lt