102 lata temu rozpoczęła się Bitwa Warszawska
13 sierpnia 1920 roku wojska sowieckie, dowodzone przez Michaiła Tuchaczewskiego, uważanego w Rosji za jednego z najzdolniejszych dowódców, rozpoczęły walkę o przedpole Warszawy. Po jej zdobyciu napastnikom obiecano po 40 tysięcy rubli i wolność rabunku przez 3 dni. Dla polskich żołnierzy przegrana oznaczała utratę dopiero co odzyskanej niepodległości. Obronna faza walk o Warszawę koncentrowała się w rejonie Radzymina i Ossowa na Froncie Północnym, którym dowodził generał Józef Haller.
15 sierpnia w godzinach nocnych pierwsze oddziały 21 Dywizji Górskiej rozpoczęły forsowanie Wieprza pod Kockiem. Rozpoczęto w ten sposób kontrofensywę, w wyniku której rozbito wojska rosyjskiego Frontu Zachodniego pod dowództwem Michaiła Tuchaczewskiego.
W chwili rozpoczęcia Bitwy Warszawskiej sytuacja militarna polskich wojsk nie była korzystna. Polska armia pozostawała w odwrocie, wycofując się na zachód pod naporem bolszewików. Nie powiódł się plan zatrzymania napastników na linii Bugu. Z początkiem sierpnia padła twierdza Brześć.
W takiej sytuacji w pierwszych dniach sierpnia w Sztabie Generalnym zrodził się plan polskiej kontrofensywy, zakładający kontruderzenie znad Wieprza na tyły wojsk bolszewickich walczących o Warszawę, przy jednoczesnym związaniu głównych sił wroga na przedpolach stolicy.
Historycy do dziś dyskutują, kto był jego autorem, dokument został jednak podpisany przez Naczelnego Wodza Józefa Piłsudskiego, który wziął na siebie odpowiedzialność za jego realizację i skutki.
Polski kontratak zmusił bolszewików do niezorganizowanego wycofania się na wschód za Niemen. Siły polskie przeszły do działań pościgowych.
12 października 1920 roku delegacja Sejmu i rządu Rzeczypospolitej i delegacja rządu bolszewickiego zawarły w Rydze zawieszenie broni.
18 marca 1921 roku, również w Rydze, podpisany został traktat pokojowy, który wytyczył granicę polsko-radziecką i do agresji ZSRR na Polskę 17 września 1939 regulował stosunki pomiędzy państwami.
M. Tuchaczewski o klęskę Armii Czerwonej na przedpolach Warszawy oskarżył Józefa Stalina, który walczył z Polakami o Lwów. Miał odesłać 1. Armię Konną i 12. Armię do walk o Warszawę, jednak tego nie zrobił. Wiele lat później Stalin, już jako przywódca ZSRR, skazał na śmierć wszystkich, którzy obwiniali go za porażkę w Bitwie Warszawskiej. Skazany został także M. Tuchaczewski i zgładzony w Moskwie w 1937 roku.
Na podstawie: IAR
