1 marca - Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych


Fot. gov.pl
1 marca – w rocznicę rozstrzelania przywódców IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość” – obchodzony jest Narodowy Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych. Powojenna konspiracja niepodległościowa była – aż do powstania w Polsce „Solidarności” – najliczniejszą formą zorganizowanego oporu społeczeństwa polskiego wobec narzuconej władzy. Szacuje się, że w antykomunistycznym podziemiu na Wileńszczyźnie walczyło około 200 żołnierzy wyklętych.

Dzień ten został ustanowiony przez Sejm Polski w 2011 roku, aby zachować pamięć o partyzantach, którzy po II wojnie światowej nie złożyli broni i kontynuowali walkę z sowieckim okupantem. W antykomunistycznym podziemiu walczyło od 120-180 tys. Polaków.

Powojenne podziemie antykomunistyczne stanowiło naturalną kontynuację działalności niepodległościowej dla tysięcy żołnierzy z okresu okupacji II Wojny Światowej.

Uczestniczyli w nim przedstawiciele wszystkich grup społecznych i zawodowych: inteligencja, robotnicy i chłopi, młodzież oraz ci wszyscy, dla których podstawowym impulsem działania była gotowość walki o wolną Ojczyznę, aż do powstania NSZZ „Solidarność” stanowiło przykład najliczniejszej formy oporu polskiego społeczeństwa wobec komunistycznej władzy. Przez jego szeregi przewinęło się 250–300 tys. ludzi.

Symbolicznym końcem zbrojnego oporu była śmierć Józefa Franczaka „Lalka”, zabitego przez ZOMO 21 października 1963 roku. Jednak do końca PRL-u w całym kraju ukrywało się pod fałszywymi nazwiskami jeszcze wielu żołnierzy podziemia. Ścigani aż do 1989 r. przez SB trwali w konspiracji, z dala od własnych rodzin, z którymi nie dane było im się spotkać przez kilkadziesiąt lat.

W ramach obchodów Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych w środę, 1 marca, w Wilnie o godz. 13.00 odbędzie się złożenie wieńców w Kolumbarium w parku pamięci w Tuskulanach (ul. Žirmūnų 1F), o godz.
13.45 – zapalenie zniczy na Cmentarzu Rossa na grobie Sergiusza Kościałkowskiego „Fakir” oraz na grobach innych żołnierzy Armii Krajowej (ul. Rasų 32), o  godz.
14.30 – premiera filmu „Fakir” w imieniu Rzeczypospolitej” w Sali Centrum Naukowej Komunikacji i Informacji Uniwersytetu Wileńskiego w sali konferencyjnej na parterze (ul. Saulėtekio al. 5).

Organizatorami wileńskich obchodów są Wileński Klub Rekonstrukcji Historycznej Garnizon „Nowa Wilejka”,  Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Wilnie, Instytut Pamięci Narodowej Oddział we Wrocławiu i Wydział Komunikacji Uniwersytetu Wileńskiego zapraszają na obchody Dnia Żołnierzy Wyklętych.

Na podstawie: gov.pl, inf. wł.