1 marca – Dzień Żołnierzy Wyklętych
Ustanowiony w 2011 r. Narodowy Dzień Pamięci „Żołnierzy Wyklętych” to ogólnopolskie upamiętnienie polskiego podziemia niepodległościowego, którego członkowie po II wojnie światowej, często z bronią w ręku, występowali przeciwko sowietyzacji Polski. Z tej okazji Kancelaria Prezydenta opublikowała list prezydenta Andrzeja Dudy do osób i środowisk honorujących żołnierzy podziemia antykomunistycznego.
„1 marca 1951 roku, tuż po godzinie dwudziestej, w warszawskim więzieniu przy ulicy Rakowieckiej zgładzono podpułkownika Łukasza Cieplińskiego ps. Pług, bohatera wojny obronnej 1939 roku, uczestnika pierwszej i drugiej konspiracji, prezesa IV Komendy Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość. Zginął od strzału w tył głowy, wraz z sześcioma podwładnymi. Miejsce jego pochówku pozostaje nieznane” – czytamy w liście prezydenta.
„Sprawcy tej zbrodni sądowej oczekiwali, że zarówno jego, jak i pozostałych uczestników powstania antykomunistycznego – trwającego na ziemiach polskich od roku 1944 – spotka ten sam los. Że żołnierzy walczących z sowiecką okupacją czeka śmierć w walce lub podczas egzekucji, a następnie śmierć cywilna, piętno zdrajcy, pozbawienie zasług i dobrego imienia. Jako ostatnia miała zginąć wszelka pamięć o nich” – napisał Duda, podkreślając jednak, że ofiara żołnierzy powojennego podziemia nie była daremna.
W ocenie prezydenta, przywracanie pamięci historycznej o uczestnikach powojennej konspiracji (tzw. drugiej) wymagało pokonania utrwalanego w latach PRL fałszu, licznych trudności naukowo-badawczych oraz – jak zauważył – oporu niektórych środowisk. Dzieło to – jak przypomniał – podjęły organizacje kombatanckie, społecznicy i historycy, w tym szczególnie pracownicy IPN, a także prezydent Lech Kaczyński, który wniósł inicjatywę upamiętnienia polskiego podziemia. „Dziękuję wszystkim, którzy po tragicznej śmierci Prezydenta doprowadzili tę ważną inicjatywę do pomyślnego końca” – dodał.
„Tegoroczne, jedenaste już obchody pierwszomarcowego święta pozwalają stwierdzić ponad wszelką wątpliwość: na Żołnierzach Wyklętych nie ciąży już niesprawiedliwe odium. Teraz odbierają oni zasłużoną chwałę jako Żołnierze Niezłomni” – podkreślił prezydent.
W liście Andrzej Duda podziękował też wszystkim przechowującym i upowszechniającym – poprzez różnorodne inicjatywy i wydarzenia – pamięć o powojennym podziemiu niepodległościowym.
Data Narodowego Dnia Pamięci „Żołnierzy Wyklętych”, 1 marca, upamiętnia rocznicę zbrodni dokonanej przez komunistyczną bezpiekę na żołnierzach IV Zarządu Głównego Zrzeszenia „Wolność i Niezawisłość”, których 1 marca 1951 r. rozstrzelano w więzieniu na warszawskim Mokotowie. Byli to: ppłk Łukasz Ciepliński, mjr Adam Lazarowicz, por. Józef Rzepka, kpt. Franciszek Błażej, por. Józef Batory, Karol Chmiel i mjr Mieczysław Kawalec.
Na podstawie: prezydent.pl, PAP
